Jak ocenić diament? Przewodnik po systemie 4C

Jak ocenić diament? Przewodnik po systemie 4C

Zakup diamentu – zwłaszcza pierwszy – potrafi przypominać tajemniczy rytuał: skróty, certyfikaty, drobne szczegóły. Ale spokojnie. W 3Gems wierzymy, że piękno powinno być zrozumiałe. Dlatego przygotowaliśmy dla Ciebie prosty przewodnik po systemie 4C – czterech filarach, według których ocenia się każdy diament.

Co to jest 4C?

To cztery główne cechy, które wspólnie decydują o jakości i wartości kamienia:

  • Cut – szlif

  • Color – kolor

  • Clarity – czystość

  • Carat – masa (karat)

To one – razem – decydują o jakości, blasku i wartości kamienia. Przyjrzyjmy się każdej z nich dokładniej.

1. Cut – Szlif, czyli sekret prawdziwego blasku

Szlif to nie tylko sposób, w jaki diament został oszlifowany – to najważniejszy czynnik wpływający na blask. Chodzi o to, jak światło odbija się w kamieniu i czy faktycznie kamień „żyje”.

Obejmuje zarówno proporcje i symetrię, jak i kształt – czyli styl fasetowania.

Wyróżniamy dwa główne typy szlifów:

🔹 Okrągły brylantowy – klasyczny, najczęściej spotykany szlif o doskonałej grze światła
🔹 Szlify fantazyjne (fancy cuts) – np. princessa, szmaragdowy, poduszka (cushion), owal, gruszka, serce, radiant, markiza

💡 Każdy z nich odbija światło w inny sposób i wpływa na ostateczny wygląd oraz styl biżuterii.


📸 Zdjęcie: Kształty diamentów – porównanie szlifów
Użyto w celach informacyjnych, źródło: 3Gems

W raportach gemmologicznych ocenia się m.in.:

  • kąt korony

  • wysokość korony

  • rozmiar tafli

  • wysokość pawilonu

  • wysokość rondysty (girdle)

  • wielkość koletu (culet)

  • symetrię i jakość polerowania

Typowe oceny szlifu:

  • Zbyt płytki (Good / Fair / Poor) – światło „ucieka” bokiem, blask jest słaby

  • Idealny (Excellent / Very Good) – światło odbija się prawidłowo, kamień lśni

  • Zbyt głęboki (Good / Fair / Poor) – światło ginie wewnątrz, kamień wygląda na ciemniejszy


📸 Zdjęcie: Rodzaje szlifu diamentu – płytki, idealny, głęboki
Użyto w celach informacyjnych, źródło: 3Gems

Specjalna kategoria: Hearts & Arrows – perfekcyjna symetria widoczna pod lupą jubilerską, spotykana w najwyższej klasy brylantach.


📸 Zdjęcie: Hearts and Arrows
Użyto w celach informacyjnych, źródło: Pinterest

2. Color – Kolor, czyli subtelne różnice, które mają znaczenie

Większość diamentów ocenia się w skali od D (bezbarwny) do Z (jasnożółty).

Ocena Opis
D–F Bezbarwne – najwyższa jakość
G–J Prawie bezbarwne
K–M Delikatnie zabarwione
N–R Bardzo jasno żółte
S–Z Jasno żółte

💡 Im bliżej litery D, tym rzadszy i bardziej wartościowy diament. Ale lekki odcień może też nadawać kamieniowi wyjątkowego charakteru – w 3Gems zawsze podpowiadamy, żeby kierować się również estetyką.


📸 Zdjęcie: Skala koloru diamentów – od bezbarwnych do jasnożółtych (D–Z)
Użyto w celach informacyjnych, źródło: 3Gems

🌈 Fantazyjne kolory diamentów (Fancy Color)

To kamienie o naturalnie intensywnym zabarwieniu, które nie mieszczą się w skali D–Z i są klasyfikowane zupełnie osobno. Zaliczają się do nich:

  • żółte intensywne (Fancy Yellow)

  • różowe

  • niebieskie

  • zielone

  • pomarańczowe

  • fioletowe

  • czerwone

  • czarne

  • brązowe i ich odmiany

W odróżnieniu od klasycznych diamentów, tutaj kolor nie jest wadą, lecz największym atutem – im bardziej nasycona i czysta barwa, tym wyższa wartość.

💡 Diamenty fancy nie mają kamieni porównawczych ani sztywnych norm klasyfikacyjnych.
Ocenia się je na podstawie ogólnego wrażenia, tonu, intensywności i rzadkości barwy. Nie istnieje jeden uniwersalny wzorzec, dlatego ocena fancy color jest w dużej mierze oparta na doświadczeniu i wyczuciu gemmologa.

3. Clarity – Czystość, czyli to, czego (nie) widać gołym okiem

Czystość diamentu określa się na podstawie ilości i rodzaju inkluzji (wewnętrznych niedoskonałości) oraz zewnętrznych "skaz". Ocenia się je w 10-krotnym powiększeniu lupą jubilerską.

Ocena Znaczenie
IF Wewnętrznie czysty
VVS1/VVS2 Bardzo bardzo mało zanieczyszczeń
VS1/VS2 Bardzo mało zanieczyszczeń
SI1/SI2 Lekko zanieczyszczony
I1–I3 Zanieczyszczenia widoczne gołym okiem

🔍 Warto wiedzieć:
Wiele inkluzji nie widać bez lupy, ale wpływają one na wartość kamienia. Dobrze osadzony diament z oceną SI1 może wyglądać perfekcyjnie w biżuterii - zachowując atrakcyjną cenę.


📸 Zdjęcie: Skala czystości diamentów – od wewnętrznie czystych (IF) do widocznych inkluzji (I3)
Użyto w celach informacyjnych, źródło: 3Gems

4. Carat – Karat, czyli masa diamentu

Karat (ct) to jednostka masy.
1 ct = 0,2 grama

Przykładowe średnice diamentów:

  • 0,10 ct ≈ 3,0 mm

  • 0,50 ct ≈ 5,1 mm

  • 1,00 ct ≈ 6,4 mm

  • 2,00 ct ≈ 8,1 mm

  • 3,00 ct ≈ 9,2 mm

📏 Pamiętaj:
Nawet 1-karatowy diament może wyglądać przeciętnie, jeśli jest źle oszlifowany. Z kolei 0,70 ct z perfekcyjnym szlifem może przyciągać spojrzenia – to właśnie „iskrzenie” sprawia, że diament żyje.


📸 Zdjęcie: Wielkość diamentów w karatach – porównanie średnicy kamieni od 0.50 do 3.00 ct
Użyto w celach informacyjnych, źródło: 3Gems

Podsumowanie – na co zwrócić uwagę?

Maksymalny blask? Postaw na idealny szlif (Cut)
Czysty wygląd? Celuj w czystość IF–VS1
Ograniczony budżet? Zbalansuj parametry – SI1 z idealnym szlifem potrafi zrobić świetne wrażenie
Styl? Kształt diamentu mówi o Tobie więcej, niż myślisz

✨ Ciekawostka

➡ Diamenty i promieniowanie UV?
Około 25–35% diamentów świeci pod wpływem promieniowania ultrafioletowego – zjawisko to nazywa się fluorescencją. Zazwyczaj nie widać go w świetle dziennym, ale przy bardzo silnej fluorescencji kamień może wyglądać na lekko mleczny. Dla niektórych kolekcjonerów – to wręcz pożądana cecha.


📸 Zdjęcie: Fluorescencja diamentów – skala intensywności pod światłem UV
Użyto w celach informacyjnych, źródło: Pinterest

Chcesz wybrać idealny diament?

W 3Gems pomagamy zrozumieć każdy błysk. Dobieramy kamienie, projektujemy biżuterię i tłumaczymy każdy niuans.
📩 Napisz do nas, jeśli potrzebujesz indywidualnej konsultacji lub chcesz stworzyć coś wyjątkowego.

👉 Zobacz nasze poprzednie realizacje